Cardiologie wil met andere woorden zeggen “geneeskunde van het hart”.
Bij hartpatiënten denkt men vooral aan het oudere honden. Zo lopen kleinere rassen het risico op letsel aan de hartkleppen en grotere hondenrassen op hartspierziekten. Ook katten kunnen verschillende hartziektes krijgen.
Jongere dieren kunnen deze hartziekten ook krijgen maar daarbij worden er ook aangeboren hartafwijkingen gediagnosticeerd.
Het hart wordt tijdens ieder klinisch onderzoek gecontroleerd met de stethoscoop op hartritme, harttonen en intensiviteit. Naargelang van de bevindingen en/of het verhaal van de eigenaar wordt besloten tot verder onderzoek van het hart. Dit gebeurt door middel van echocardiografie, ecg en/of röntgenfoto’s.
Het hart speelt namelijk een belangrijke centrale rol in het lichaam. Een afwijking aan het hart heeft invloed op het gehele lichaam van uw dier.
Echocardiografie geeft het hart in actie weer en waarmee we afwijkingen kunnen opsporen, functie kunnen meten, bloedstroom meten en volgen en nog zoveel meer. ECG is een elektrocardiogram en geeft de geleiding, prikkelvorming en ritme van het hart weer. Röntgenfoto’s geven dan weer een overzichtsbeeld van hart en longen.
Deze technieken zorgen ervoor dat er een diagnose gedetailleerd kan worden gesteld, dat er een optimale behandeling opgesteld kan worden en dat de patiënt goed opgevolgd kan worden. De opvolging is van groot belang aangezien een groot deel van de hartziekten progressieve processen zijn. Zo kan er op het juiste moment een aanpassing gebeuren op korte en lange termijn.
Dierenartsencentrum Diamant is goed uitgerust met o.a. echo(cardio)grafietoestel, ecg en röntgenapparaat om deze cardiologische onderzoeken uit te voeren bij uw geliefde huisdier.
Mijn huisdier heeft een hartruis, wat nu?
Als de dierenarts bij uw hond of kat een hartruis gehoord heeft, wilt u graag weten wat dit inhoudt en of u hier iets mee moet doen. Het is dan belangrijk om te weten wat een hartruis is en wat het kan betekenen voor uw huisdier. Hieronder leest u wat een hartruis nu precies is en wat het wil zeggen.
Wat is een hartruis?
Het hart pompt het bloed met flinke kracht door het lichaam. Op meerdere plaatsen in en rondom het hart ondervindt deze bloedstroom weerstand. Dit is onder andere het geval als het bloed één van de hartkleppen passeert, bijvoorbeeld als het bloed vanuit het hart het lichaam ingepompt wordt. Ten gevolge van een vernauwing of lekkage ergens in het hart kunnen er wervelingen ontstaan, deze wervelingen geven de hartruis. Een hartruis kan door de dierenarts met behulp van een stethoscoop gehoord worden. Een werveling in de bloedstroom kan behalve door zo’n weerstand ook door een te hoge stroomsnelheid of een te stroperige substantie van het bloed veroorzaakt worden (bijvoorbeeld bij uitdroging).
Wat betekent het?
Een hartruis op zichzelf is geen ziekte maar kan wel een aanwijzing zijn dat er iets mis is met het hart. In het merendeel van de gevallen blijkt dat een dier met een hartruis ook echt iets mankeert aan zijn/haar hart. Dit kan bijvoorbeeld een lekkage van een hartklep, een vernauwing van een uitgang of een gaatje in het hart zijn. In een enkel geval heeft een hartruis niets te betekenen of ligt de oorzaak van de hartruis buiten het hart.
Als de dierenarts een hartruis bij uw huisdier hoort is het meestal niet mogelijk om zo te bepalen of er sprake is van een echte (hart-)ziekte en welke hartziekte dit dan is. Soms kan de plaats op de borstkas waar de dierenarts de hartruis hoort of de sterkte van de hartruis een indicatie geven van de waarschijnlijke oorzaak van de hartruis.
Hoe weet u of er echt iets mis is?
In de meeste gevallen kan het maken van een echocardiografie uitsluitsel geven over de oorzaak van de hartruis en of er sprake is van een hartziekte. Ook kan aan de hand van de echo bepaald worden of uw huisdier medicijnen moet krijgen en zo ja, welke. Er zijn tegenwoordig heel veel behandelingsmogelijkheden voor hartziekten, zowel preventief als curatief. Door een behandeling kunt u bijvoorbeeld vorkomen dat uw huisdier benauwd wordt of minder uithoudingsvermogen heeft.
Ook als uw dier geen klachten heeft en een goede conditie, is het in sommige gevallen verstandig om een echocardiografie te laten maken. Dit is mede afhankelijk van de diersoort, leeftijd en ziektegeschiedenis van uw dier.
Bij uw huisdier kan op verschillende momenten in zijn/haar leven een hartruis gehoord worden. Bij een pup of kitten is er vaak sprake van een aangeboren hartziekte. Bij een volwassen hond of kat kan de ruis veroorzaakt worden door een op latere leeftijd verkregen hartziekte. Als de dierenarts bij uw huisdier een hartruis hoort zal hij/zij altijd met u doorspreken of het voor uw huisdier verstandig is om een echocardiografie te laten maken.
Hartruis bij de volwassen hond:
Als de dierenarts bij uw volwassen hond op latere leeftijd voor het eerst een hartruis hoort, dan kan dit veroorzaakt worden door een verkregen hartziekte.
Hartruis bij kleine honden
Honden van kleine rassen of kruisingen, met een volwassen gewicht van minder dan 20 kilogram, hebben op latere leeftijd vaak last van aftakeling van één of meerdere hartkleppen. Door deze aftakeling kan de klep gaan lekken en deze lekkage is dan als hartruis te horen. We noemen deze aftakeling ook wel myxomateuze klepdegeneratie. Bij honden die deze hartziekte hebben merkt u vaak lange tijd aan de buitenkant niets, het enige symptoom is de hartruis die uw dierenarts hoort.
Hartruis bij grote honden
Honden van grote rassen of kruisingen, met een volwassen gewicht van meer dan 20 kilogram, kunnen op latere leeftijd soms ook hartproblemen krijgen. De meest voorkomende hartziekte bij deze honden is Dilatorische CardioMyopathie (DCM), maar ook infecties van de hartspier, klepdegeneratie, hartworm of andere hartziekten kunnen een hartruis veroorzaken.
Als u een grote hond heeft waarbij op latere leeftijd een hartruis wordt gehoord, zal de dierenarts altijd adviseren om verder onderzoek te doen. Met behulp van bijvoorbeeld een echocardiografie kan de aanwezigheid van een hartziekte bevestigd of uitgesloten worden. Het is bij een oudere hond van een groot ras of kruising ook zinvol om verder onderzoek te doen als uw huisdier op dat moment nog geen klachten heeft.
Mijn hond heeft een hartruis maar nergens last van
Soms kan het voorkomen dat de dierenarts adviseert om een echocardiografie te maken om een hartziekte te bevestigen of uit te sluiten, ook als uw huisdier (nog) nergens last van heeft. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als uw huisdier onder narcose moet of als de dierenarts in wil schatten in welk stadium van een mogelijke hartziekte uw huisdier verkeert. Afhankelijk van het ras en de leeftijd van de hond kan de dierenarts een ander advies hebben. Bepaalde rassen hebben meer kans op specifieke hartaandoeningen en soms kan er dan medicatie opgestart worden om een hartziekte te vertragen of het hart te ondersteunen.
Mijn hond heeft klachten (benauwdheid, hoesten, flauwvallen)
Het kan voorkomen dat uw hond symptomen heeft van een hartziekte. Dit kan bijvoorbeeld benauwdheid zijn, maar ook hoesten, flauwvallen of sneller moe worden. Als uw hond één van deze klachten heeft, in combinatie met een hartruis, is meestal aanvullend onderzoek nodig om uit te zoeken of de klachten het gevolg zijn van een hartziekte.
Bij hoesten en benauwdheid is het vaak zinvol om röntgenfoto’s van de borstkas te maken. Bij flauwvallen of snel moe worden, zal er vaker gekozen worden voor andere onderzoeken zoals een echocardiografie.
Hartruis bij een volwassen kat:
Bij veel katten wordt, als ze (jong) volwassen zijn, voor het eerst een hartruis gehoord. De hartruis wordt meestal ontdekt als toevalsbevinding tijdens het lichamelijk onderzoek voor een vaccinatie of sterilisatie. Soms wordt de hartruis gehoord bij een kat die ook ziekteverschijnselen heeft passend bij een hartziekte.
Een hartruis kan in een enkel geval een onschuldig fenomeen zijn, maar meestal hangt de hartruis samen met de aanwezigheid van een aangeboren of verkregen hartziekte.
Als uw kat een hartziekte heeft, wil dit niet altijd zeggen dat hij er ook last van heeft. Maar de aanwezigheid van een hartziekte heeft wel gevolgen voor de behandeling van uw kat, bijvoorbeeld bij een narcose of bij het geven van bepaalde medicijnen. Soms heeft de hartziekte ook gevolgen voor de levensverwachting en de kwaliteit van leven van uw kat.
Om voornoemde redenen zal de dierenarts altijd adviseren om een echocardiografie ofwel echocardiografie te laten maken als er een hartruis gehoord is bij uw kat. Op deze manier kan er bevestigd of uitgesloten worden of uw kat een hartziekte heeft en wat de oorzaak van de hartruis is.
De meest voorkomende verkregen ziekte bij de kat is Hypertrofische CardioMyopathie (HCM).
Hartruis bij een pup:
Als de dierenarts bij uw pup een hartruis hoort kan dit betekenen dat uw pup een aangeboren hartziekte heeft. Door een vernauwing van een uitgang, een lekkage van een hartklep of een gaatje in of bij het hart kunnen er wervelingen in de bloedstroom ontstaan, hoorbaar als een hartruis.
Een hartruis bij uw pup hoeft echter niet altijd te betekenen dat uw pup ook echt een hartziekte heeft. Sommige jonge puppy’s hebben een relatief groot hart ten opzichte van hun kleine lichaam. Er wordt per hartslag zoveel en zo snel bloed uit het hart gepompt dat dit een hoorbare hartruis geeft. Dit is een normaal fenomeen bij sommige jonge dieren en een dergelijke hartruis is onschuldig.
De dierenarts kan door alleen luisteren niet het verschil maken tussen een aangeboren hartziekte en een onschuldige hartruis. Als de hartruis heel luid en duidelijk hoorbaar is, wordt deze vrijwel zeker veroorzaakt door een hartafwijking. Een zachte hartruis kan onschuldig zijn, maar ook op een hartafwijking wijzen.
Sommige aangeboren hartziekten zijn door middel van een operatie of hartcatheterisatie te ‘repareren’. Hoe eerder deze reparatie plaatsvindt, hoe minder het hart overbelast is geweest en hoe beter de resultaten van de behandeling.
Als bij uw pup een hartruis wordt vastgesteld zal de dierenarts altijd een echocardiografie adviseren om de aanwezigheid van een hartziekte te bevestigen of uit te sluiten.
Hartruis bij een kitten:
Als de dierenarts bij uw kitten een hartruis hoort kan dit betekenen dat uw kitten een aangeboren hartziekte heeft. Door een vernauwing van een uitgang, een lekkage van een hartklep of een gaatje in of bij het hart kunnen er wervelingen in de bloedstroom ontstaan, hoorbaar als een hartruis.
Een hartruis bij uw kitten hoeft echter niet altijd te betekenen dat uw kitten ook echt een hartziekte heeft. Sommige jonge kittens hebben een relatief groot hart ten opzichte van hun kleine lichaam. Er wordt per hartslag zoveel en zo snel bloed uit het hart gepompt dat dit een hoorbare hartruis geeft. Dit is een normaal fenomeen bij sommige jonge dieren en een dergelijke hartruis is onschuldig.
De dierenarts kan door alleen luisteren niet het verschil maken tussen een aangeboren hartziekte en een onschuldige hartruis. Als de hartruis heel luid en duidelijk hoorbaar is, wordt deze vrijwel zeker veroorzaakt door een hartafwijking. Een zachte hartruis kan onschuldig zijn, maar ook op een hartafwijking wijzen.
Sommige aangeboren hartziekten zijn door middel van een operatie of hartcatheterisatie te ‘repareren’. Hoe eerder deze reparatie plaatsvindt, hoe minder het hart overbelast is geweest en hoe beter de resultaten van de behandeling. Bovendien is het van belang dat voor een narcose voor bijvoorbeeld castratie/sterilisatie duidelijk is of er iets afwijkend is aan het hart.
Als bij uw kitten een hartruis wordt vastgesteld zal de dierenarts altijd een echocardiografie adviseren om de aanwezigheid van een hartziekte te bevestigen of uit te sluiten.
Indien u vragen heeft, aarzel niet om Dierenartsencentrum Diamant of Dierenartsenpraktijk De Lindekens te contacteren.